SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ ATIKSULARI

Dünya genelinde süt ve sütten elde edilen ürünlere taleplerin artması süt endüstrisinin büyümesini sağlarken, bir yandan da oluşan atık ve atıksuların miktarları büyümeye paralel olarak artmaktadır.

Süt endüstrisi atıksuları yüksek organik içerikleri ve proseslerinde kullanılan su miktarı/oluşan atıksu miktarı bakımından ele alındıklarında çevre için arıtılması önemli kaynaklardır. Ürün çeşidine, kullanılan suyun kalitesine, üretim tekniği ve kontrolüne bağlı olarak 1 litre sütün işlenmesiyle 6-10 litre kadar atık su meydana gelmektedir.

Süt endüstrisi atıksularının laktoz, süt yağı, askıda/çözünmüş besinsel katı içeriği, çözünür organik bileşenleri, sülfat ve klorür içeriklerinden dolayı Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ) ve Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) parametreleri yüksek çıkmaktadır. 

Süt endüstrisi atıksu miktar ve özellikleri üretim şekli ve ürün cinsine bağlı olarak işletmeden işletmeye farklılık göstermekle beraber en önemli kirletici parametreler Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ), Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Askıda Katı Madde (AKM), pH, yağ ve gres, sıcaklıktır.

Süt ve süt ürünleri genellikle homojenizasyon, pastörizasyon, şişeleme yoğunlaştırma, peynir, krema, tereyağ, süt, yoğurt, ayran, süt tozu ve dondurma üretimini kapsamaktadır. Bir işletmede bu üretimlerin hepsi bulunabileceği gibi bir veya birkaçı da bulunabilir. Bu sebeple farklı işletmelerde oluşabilecek atıksular da farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle bir işletmede arıtma ihtiyacı doğduğunda atıksu karakterizastonu yapılarak, endüstrinin kirlenme profili çıkarılmalıdır.

Süt endüstrisi atıksuları genellikle fiziko-kimyasal ve biyolojik arıtma sistemleri ile arıtılmaktadır.